As palabras poden ser:

Unívocas: sempre significan o mesmo. Ex: paramecio.

Análogas: non significan nin o mesmo nin distinto. Refírense a verdades que se

diferencian en graos. Ex: vida, amor. Non se poden definir, hay que

especificar o seu sentido.

Equívocas: significan totamente distinto unhas veces ou outras. Ex: trompa.

FILOSOFÍA:

É unha palabra análoga. É o resultado da reflexión. Pode ser unha:

• Vivencia: maneira de afectarnos á nosa vida. Ex: traballo. Curiosidade, reflexión (preguntarnos cousas sobre a vida...)

• Actitude.

FILOSOFÍA COMO VIVENCIA:

Hai moitas definicións de filosofía. A de Aristóteles: “É a ciencia de tódalas cousas polas causas últimas conseguida pola soa luz da razón”

Explicación: Ciencia: serie de coñecementos sistemáticos, seguros, e por causas. Diferéncianse según o seu obxecto formal e material.

• Obxecto material: Aquelo de que trata a ciencia. É común a moitas. Ex: home.

• Obxecto formal: QUOD e QUO

• QUOD: Punto de vista que lle interesa a unha ciencia. Ex: A ética trata dos deberes do home, mentres que a mediciña tamén trata do home, pero das suas enfermedades.

• QUO: A luz que utiliza para estudialo: razón ou fe.

Características da filosofía:

Diferencias con outros saberes:

Definición de filosofía:

Según José Ortega y Gasset: “Buscándole sentido al todo, el sentido del todo, está fuera del todo”

Según Beltrand Russell: “A filosofía consiste en descubrir problemas novos e darlle respostas novas ós problemas vellos”

Según René Descartes: “Agradézolle ós monxes que contestaran a tódalas miñas preguntas, pero nunca lles perdoareis que non me ensinaran a preguntar”

División da filosofía:

• Metafísica Xeral: o que teñen en común tódalas cousas.

• Metafísica Especial: Estudia cousas concretas a nivel metafísico.

• Cosmoloxía: Estudia o mundo a nivel metafísico.

• Psicoloxía racional: Estudia si somos libres ou non.

• Teoloxía natural: (Teodicea) Estudia a Dios desde el punto de vista del hombre.

• Socioloxía: Estudio da relación cós demáis.

• Ética: Estudio dos deberes.

• Filosofía do dereito: Estudia a razón das leis (se son xustas ou non, etc.)

• Filosofía da educación: Estudia el cómo, porqué, para qué, etc. de la educación.

FILOSOFÍA COMO ACTITUDE:

Actitude: Conxunto de actos ante un problema, que se repiten sempre.

Actitude filosófica (AF) ante ciencias filosofía:

Intuicionismo: Na realidade hai dous tipos de obxetos: físicos e espirituais. A filosofía cun método intuitivo estudiaría eses obxetos non físicos.

Antimetafisicismo: A realidade non ten máis que obxetos físicomateriais que sí se poden estudiar dunha maneira experimental. Ëste método é utilizado polas ciencias.

Auténtica actitude filosófica (AAF): Tanto a ciencia como a filosofía son moi importantes. E non se diferencian polo obxeto que estudian, senon polo punto de vista QUO.

Filosofía e sentido común:

Idealismo racionalista: Non aceptan a realidade tal como aparece e buscan a realidade dunha forma racional.

Realismo ingenuo: Toma as cousas tal e como se presentan.

AAF: Temos que partir dunha apariencia pero como o home ten intelixencia ten tamén a “obligación” de facer un estudio crítico de esas apariencias.

Filosofía e cultura:

Cultura: Todo o que fai o home como tal.

Misticismo conservador: Son aqueles que en nivel político reciben o nome de conservadores. Queren que non cambie nada.

Mesianismo revolucionario: Queren romper con todo o pasado por ser pasado e facer todo novo.

AAF: A teoría do neno: A cultura que te deron é o punto de partida, pódese cambiar de cultura pero sen olvidar a primeira: non todo o pasado é malo por ser pasado, e non todo o moderno é bó por ser moderno.

Filosofía e teoloxía:

Posición modernista: A única visión da realidade dana a filosofía e a ciencia.

Fideísmo: A única visión real do mundo a dan as relixións porque son palabras de Deus.

AAF: O home ten que coñece-lo mundo pola súa propia razón. Unha relixión non pode ir en contra de esa razón.

METODOLOXÍA:

Ciencia que trata dos camiños a seguir no mundo científico.

Clases de métodos:

• Didáctico: Camiño para transmitir unha ciencia (pedagoxía)

• Eurístico: Camiño para facer unha ciencia.

METODOLOXÍA XERAL:

Estudia problemas comúns a tódalas ciencias.

Definición:

Frase curta que explica algo. Consta de:

Definiendum: O obxeto a definir.

Definiens: O que dis do obxeto (definición propiamente dita)

• Clases de definición:

• Nominal: Explica o nome.

• Etimolóxica: orixe filolóxica.

• Semántica: aclara o significado.

- Explicativa

- Constructiva.

• Sintáctica.

• Real: aclaración da realidade.

• Descriptiva: indica a súa exttructura ou distribución.

• Causal: A que define unha cousa atendendo ás súas causas.

- Xenética: Atendendo á causa que a procudiu.

- Final: Atendendo á causa final ou ó destino.

• Metafísica: indica o xénero próximo e a diferencia específica.

• Características dunha boa definición:

1. Ten que ser clara: O definiens ten que ser mais claro que o definiendum.

2. Non debe ser circular: O definiendum non pode entrar no definiens.

3. Non pode ser demasiado extensa nin demasiado estreita: A definición debe valer para todo o definido, e só para o definido.

Inducción:

É un proceso lóxico que parte duns feitos concretos e conclúe nuha lei xeral.

• Clases de inducción:

• Completa: Examina tódolos casos posibles.

• Incompleta: Non examina tódolos casos posibles. (Inducción científica)

¿Qué grao de seguridade da unha lei atopada por inducción científica? Non da certeza só xenera probabilidade.

¿De qué depende o grao de probabilidade? Depende da diversidade dos casos estudiados.

¿Cando e por qué unha inducción incompleta é verdadeira ou científica? Pasa a ser científica cando depende da natureza das cousas ou doutra lei científica.

Deducción:

É un proceso lóxico que partindo de leis universais conclúe en casos particulares (é a complementaria da inducción).

Inducción matemática: É unha deducción. É aquela lei que dí: se un número cumple unha característica, e n+1 tamén a cumple, a cumplen tódolos números.

METODOLOXÍA ESPECIAL:

1. Método matemático:

É aquel que parte dun postulado e deduce tódolos demáis leis ou teoremas dese postulado. A matemática busca coherencia, non verdade.

Teorías do orixe das matemáticas:

• Orixe empírico (experimental): Naceron da experiencia agrícola.

• Orixe formalista: Naceron das ideas. Nacen do pensamento.

• Orixe operacional: Naceron ó intentar facer operacións con números.

2. Método empírico:

Auténticos autores: Galileo e Newton